याम्बु २२ गोने । राष्ट्रिय जोम्नाला चोहो नारायणप्रसाद दाहालसे आदिवासी जनजातिला ग्योइ दारे डिजिटल स्हेग्याम प्रयोगरि बाबारि जरुरी मुबा पाङ्जि । 

गोने २२ गते नारे वसन्तपुर डबलीरि ताबा ‘प्रोमोटिङ इन्डिजिनियस नलेज सिस्टम’ (आदिवासी ग्युइ ल्हेछ्या) गेताङरि थेसे चुह्राङ्बा सेमताम थान्बा हिन्ना । ३१ छा जाम्बुलिङ आदिवासी दिङ्साङ गेताङ आदिवासी जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान, युनेस्को नेपाल थेन एफएओ नेपालसे संयुक्त लिरि ङ्योइसाङ लाबा हिन्ना ।

चोहो दाहालसे पाङ्जि, ‘कृत्रिम बौद्धिकता (एआइ) थेन प्रविधि प्रयोग लासि आदिवासी जनजातिला म्हासिकेन निबा ग्योइ, हिगि, मौखिक परम्परा, व्हाइ, राप, स्हेज्योस्हेङ, मानला ग्युइ ह्राङ्बा सम्पदादा सोना लाबारि थेन जाम्बुलिङनाङ ङोसेना लाबारि खाम्ला । बाइला बाइ ग्योइ दाते गुगलरि मुला, चुनोन प्रविधिला सही प्रयोग हिन्ना ।’

संयुक्त ह्युलगेदुङसे सन् १९९४ रि अगष्ट ९ तारिखदा जाम्बुलिङ आदिवासी दिङ्साङला लिरि दाङ्बा निर्णय लाबा हिन्ना । नेपालरि नोन थेदुइहेन्से चु दिङ्साङ दाङ्सिकेन खाबा मुला ।

नेपाल आदिवासी जनजाति गेन्दुनछेनला चोहो गेल्जे लामा शेर्पासे ३१ छा जाम्बुलिङ आदिवासी दिङ्साङ चुरेम साता गि ह्रेङ्बा गेताङग्याम भव्य लिरि दाङ्बा तयारी मुबा पाङ्जि । चु दुइसाङ सरकार थेन सम्बन्धित निकाय ङोन्छाङ काइ दोना लाम्याङ्बा माउका नोन ताबा पाङ्जि ।

आदिवासी जनजाति आयोगला चोहो रामबहादुर थापा मगरसे आदिवासी समुदाय ल्हानान ह्रेङ्बा दुइहेन्से याङ्तामला लागि संघर्ष लाचिबा पाङ्जि ।

राष्ट्रिय आदिवासी जनजाति जामेकोला गेन्दुनछेनला चोहो ङिमी शेर्पासे आदिवासीला चाबास्हे थेन परम्परागत ग्युइ ख्युरछ्यारि जामेकोलाला भुमिका ग्रेन ताबा पाङ्जि ।

नेपाल आदिवासी जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठानला स्यानचोहो रेशम गुरुङसे बागमती प्रदेशरि बाइ ग्योइ थेन तामाङ ग्योइ सरकारी गेदोइला ग्योइ दोजिन्बा थेन गण्डकी प्रदेशरि मंगर थेन गुरुङ ग्योइदा नोन थेनोन हैसियत पिन्बा बाङ ताचिबा पाङ्जि ।

गेताङरि बाइ, थारु, तामाङ, गुरुङ, मंगर, सुनुवार, भुजेल, माझी, छन्त्याल थेन थामी समुदायला सांस्कृतिक झाँकी उन्बा मुबा ।

गेताङरि राष्ट्रिय जोम्ना ह्रोमि सुरेश आले मगर, सांसद उर्मिला माझी, आदिवासी जनजाति गेन्दुनछेनला ङ्हाच्छाला चोहोजुगु नगेन्द्रकुमार कुमाल, जगत बराम, स्योमि गेन्दुनछेन (फोनिज) ला चोहो लक्की चौधरी, लोप्पोन गेन्दुनछेनला चोहो चन्द्रप्रसाद चौधरीतेन स्यान्दोकादेसे बोकिन्बा मुबा ।

गेताङ प्रतिष्ठानला ह्रोमि गाउराइ ज्ञानेन्द्र पुनसे संचालन लाबा मुबा ।

(छिगदोनः गोने– साउन, ल्हेछ्या– संबर्धन, जोम्ना– सभा, सेमताम– भनाइ, स्हेज्योस्हेङ– वस्तुकला, याङ्ताम– अधिकार, ख्युरछ्या– संरक्षण, स्यानचोहो– उपाध्यक्ष, गेदोइ– कामकाजी, ह्रोमि– सदस्य, स्योमि– पत्रकार)