सिन्धुपाल्चोक २९ बेल्बो । मेलम्ची नगरपालिका ९ रि मुबा गुफागाङ । पिङ्छ्युप गाङ, थेरि लाबातेन दोङराप ओसेम आशा होङ्ला । तिगाइ दिङ ङ्हाच्छा छ्युलुङ पोबा साङ्ग्युर पिन्बाला लागि चुनोन ग्याम ह्युलनाङ होङ्बा काइ, तिनि दोसि तिरेम डान्बा खाजि– तासाइ फेबा परिवेशरि ।

कामरे ‘वातावरण ख्युरछ्या यान्पाङ्पाला योगदान’ बिबा नाराला छ्याम मेलम्ची नगरपालिकाला डोन्बो दोसि यान्पाङ्पाकादेला याखारगि टोली गुफागाङला ल्हामरि दोजि । गेताङला ‘स्योमि गोङ्ल्हाम–२०८२’ मिन थान्बा मुबा । उद्देश्य मुबा– गुफागाङला पर्यटकीय सम्भावना थेन छ्युलुङ पोबाफिला चिन्तादा दोसि तोर रेन्बा ।

गेताङला डोन्ग्रेन्पो मुबा मेलम्ची नगरपालिकाला ग्रेन्पो आइतमान तामाङ, थेसे पाङ्जि, ‘मुख्यलोन्पो हेन्से लोन्पोदोना चुरि खाला, ग्रान पिन्ना तासाइ गेला मिनरि तिगाइ आला । गुफागाङ ह्राङ्बा ग्ला दातेनोन राज्यला वेवास्ताला सिकार दोबा मुला ।’

गाङ्दा दिरि चिसि थेसे गुफागाङदा धार्मिक, सांस्कृतिक थेन प्राकृतिक दृष्टिसे महत्वपुर्ण दोखाङ स्होबारि दाम्सेला पाङ्बान प्रदेश थेन संघीय सरकारग्याम तोतेबा लगानी ह्रिजि ।

वडाचोहो किरणदीप खड्का नोन चिन्तित म्राङ्जि । ‘स्थानीय सरकारसे कादे खाम्जि ओते लाजि । तासाइ गोरसोम तहला सरकार गुङ्ला लेङ्बा गोर ङ्ही तह कुटिसि चिमा चुरि पर्यटक खाबारि खाम्बा पुर्वधार नोन स्होबारि खाम्बा आरे ।’ थेसे पाङ्जि ।

यान्पाङ्कादेसे बोकिन्बा काठुइरि डिक्खेन समाज नेपालला चोहो किरण बैद्य थेन ग्रेनगाउराइ श्याम डोटेलसे यान्पाङ्से स्थानीय काक्ता राष्ट्रिय एजेण्डा स्होबारि खाम्सेला विश्वास थान्जि । स्योमि गेन्दुनछेन सिन्धुपाल्चोकला चोहो ध्रुव दङ्गालसेम गुफागाङदा सरकार गुङरि समन्वय आरेबा ङोन्छाला उदाहरण हिन्ना बिजि ।

गोङ्ल्हामरि बोकिन्बा यान्पाङ्पाकादे वातावरणीय संकटफिर ह्युल्बाछोरुवा ल्हेना लाबारि यान्पाङ्ला भुमिका झान सशक्त स्होतोबा सेमताम थान्जि । थेन्ना आन्सार छ्युलुङ पोबाला प्रभाव च्याङ्ना लाबारि तह सोमला सरकार गुङरि दीर्घकालीन योजना थेन ह्रोगे तोबा मुला ।

गेताङ क्यौलेठाना आधारभुत लोप्खाङ्ला डिछ्याबा समितिला चोहो पूर्णबहादुर तामाङला चोहोदानरि ताबा मुबा ।

गुफागाङ छ्युलुङ जोम्नाछेन गिक्छारेम वि.सं. २०७७ रि ताबा मुबा । थेदुइला १० बुँदे ग्रास्यो दातेनोन कागजरिन सीमित मुला । थेनोन जाम्नाछेनला दुइरि स्होबा साजाम्बुलिङ थोबा म्हि लिला प्रतिमा, चामकादे, ७७ जोङ्ला मिन, दाज्र्यु थेन भ्युटावरसे थेदुइला जोश डान्ना लाला । तासाइ दुइतेन चु पुर्वधार नोन गाङ्गाल तासि उदास मुला ।

याम्बुग्याम छ्योआछ्यो ५४ किलोमिटर थारेङ तासाइ राज्यला मिग्याम तोङ्जा किलोमिटर थारेङ परतिबा गुफागाङ दातेनोन म्हेर्बा मुला– तासाइ स्योमिकादेला गोङ्ल्हामसे दोसि तिरेम ह्योङ्बा बाङ लाबा मुला । दारे चु ग्ला छोर्सिमाम ल्हेमु व्हा दोसि स्यान्दो ग्रास्योला पाना काप्सेला मुसिम– दुइसे पाङ्सेला मुला ।

(छिगला अर्थः बेल्बो– असार, दिनिरे– आइतबार, होङ्ला– गुन्जन्छ, छ्युलुङ– जलबायु, ख्युरछ्या– संरक्षण, यान्पाङ्पा– संचारकर्मी, स्योमि– पत्रकार, गोङ्ल्हाम– पदयात्रा, डोन्ग्रेन्पो– प्रमुख अतिथि, ग्रेन्पो– प्रमुख, ग्रान– प्रतिबद्धता, डिक्खेन– सम्पादक, यान्पाङ– संचार, काक्ता– समस्या, गेन्दुनछेन– महासंघ, ह्युल्बाछोरुवा– जनचेतना, ह्रोगे– सहकार्य, डिछ्याबा– व्यवस्थापन, जोम्नाछेन– सम्मेलन, ग्रास्यो– घोषणापत्र, साजाम्बुलिङ– पृथ्वी, दाज्र्यु– झण्डा)