जाम्बुलिङरि चेगाइ, घृणा, स्हु, सम्पदा, ब्रेल्बा, ग्याल्सा, विचार, अनुभव, अनुभूति तिगाइ नोन शाश्पत आरे । मोक्कोन ब्योङ्चिबा मुला थेन कोल्मे केवा नोन थेनोन लिस्ह्रुग चलतिचिबा नाछालरि मुला । यथार्थदा उपेक्षा लासि खानाङ नोन दोआखाम ।

हिन्बाम म्हि याखारगि स्वार्थपूर्ण सेमतोजुगुला परम्परासे ग्रसित मुला । चुसे लामानोन म्हिरि याङ्बा ताङ्बा थेन आयाङ्बाला गुनासो ओम चुबिमा ल्हाना ह्राङ्से नातोबा काक्ताजुगुला पाले स्यान्दोफिरि काप्बा ह्रिक्बासे ग्रसित मुला । खानाङ खानाङए खाजिबाइ ङ्यान्दिसे केवा तिनिदोना नोन सटिक हिसाबसे भरिभाषित ताबारि आखाम्बा ह्राङ्बा छोर्ला । केवाला असल साइजुगु थेन तेन्बाजुगुदा ह्राङ्ला म्हि याखारगि निस्सार केवा सोचिबा ह्राङ छोर्ला । चुह्राबा नोन छोर्ला म्हिदा थेला फोस्रो आडम्बर, परातन विश्वास, बिकार मुबा म्होइबा थेन चेगाइ उन्बा कलरि स्हे म्हाइबासे आउदिन भौतिकवादी सेमतोजुगुसे नाङ्बा मुला ।

रमेश थेन दिनेश ङ्हाछा डाहेन्सेन ग्य्राजुएसनदोना छ्याम छ्याम डोसि छार्बा । ग्य्राजुएसनलिच्छा ङ्हिलान केवा प्रणालीरि फेबा खाजि । ङ्हिनोन मध्यमवर्गीय दिमथेमेला तान्बाजुगु । रमेश बिएड लासि शिक्षण नामदा किन्सि दाते खारसाङरिन गेलाचिबा मुला बिसाम दिनेश इन्फर्मेसन टेक्नोलोजीरि काप्बा ग्युइसेर डुप्माहेन्से बेङ्गलोररि मुबा याखारगि सरकारी आहिन्बा गेन्दुनरि ज्याबा ओहोदारि गेलाचिबा मुला । चुह्राङ्लासि ङ्हिनोन थारेङ तासाइ नोन फोनग्याम सम्पर्करि चिचिला ।

ङ्हिलान दिम खारसाङ । दिनेश ल्हानान लिच्छा दिमरि खाबा मुला डाउहिल । ङ्हिलान खारसाङ बजाररि ह्रुप ताला । ताम लाला, ताम देप्ला अस्पतालरि ।

दिनेशसे ङ्योइजि, ‘रमेश ह्रो ! बृद्धआश्रमरि एसे लाबा ह्रो थेन थेर्ला खेप्पाखुयुतेन खिचतिबा फोटो आउदिन जेबा मुबा । ङाइ कमेन्ट थेन शेयर नोन लाबा मुबा । ह्राङ्ला ब्यस्त दुइग्याम दुइ तेसि दिमथेमेग्यामलेबा थेन बन्चित लाबा खेप्पाखुयुला सप्तो लाबा ग्रेन धर्म हिन्ना । ङादा एला थे गे आउदिन सेम निजि । दिङ ङिस ब्रे ताजि ताला एला आमा डोङ्मा एला दिमरि दोबा मुबा । कादे योना थाल्बाचिम दुइ । ओम, ह्रो ! एला आपाला साङ्ग्युर तिला मुला ? खाराङ्बा मुस्ह्युला ?’

दिनेशला चु ङ्योइबासे रमेश तिक्खुरि उत्तेजित ताबाह्राङ म्राङजि ओम बिबारि चुजि, ‘थे खेप्पाला ताम नोन आलाउ । आमा डोङ्माहेन्से आतोबा ताम पाङ्बा थेन ह्राङ्तेन गनगन लाचिबा । म्हुक्कि आम्हेर्बा ओम तिक्खुरि दिमग्याम थोन्सि म्हाबा । ल्हानान रेम म्हाइसि नोन बाजि तासाइ स्थिर तासि आचिबा । ल्हानान स्हेर ताना लाजि ह्रो । तिरेकुनु खानाङ निजि पत्तान ल्हागाब आतानि ।’

दिनेशसे दोसि ङ्योइजि, ‘ओम आपादा म्हाइआस्हिनि ? एला आमा डोङ्बाला स्हेर नाबारि आखाम्ना क्रास्यासे गेलाबारि ख्लाजि ताला ।’

निसालरि रमेशसे पाङ्जि, ‘ह्राङ्ला दिम जाम्बुलिङ ! ह्राङ्ला बिजाजुगुला लिउला चिन्ता लासे व्हा थे म्योबाला लिच्छा ब्रासे ? म्हाइबा बाङ नोन आलानि । ख्लागो चुह्राङ्बा बोक्टो गन्थन बरु पाङ्गो ए कादे गेसे खारसाङ खाजि ?’

निसालरि दिनेशसे पाङ्जि, ‘रमेश एदाम थाहा नोन मुला ! आमाबिमा नोन आपाला जाजाबा पुस्तेनी दिम मुला डाबहिलरि । थे दिमला मोह आपासे ख्लानोन आखाम ओम आपाला लागि थे दिममि याखारगि नेग्ला तोबान मुला । थेतासि थेन्दा तिगाइ रेला लागि बासि खाबा । एदाम थाहा नोन मुला ह्रो ! सरकारी आहिन्बा गेन्दुनरिम नोकरीरि छुट्टि ओत्ते ल्हाना आयाङ । दाते खाबा साता ङा फ्लिक दोसि निला । चुरेम म्हेनिङ चुरिक्यार नोन दाङ्सि आपाला सेम स्हिवा ताना लापिन्बा सेमतो मुला ओम म्हेनिङला तोबास्हे ग्लुबारि बजार फाप्बा । क्यार दोसि निबा ङ्हाच्छा एदा ह्रुप ताबारि खाला । दातेदा फोतोजि होइ ह्रो !’

थेलिच्छा ङ्हि नोन ह्राङ्ह्राङ्ला ग्यालाम वाङ्जि ।

भारत ।

(छिगकि दोनः जाम्बुलिङ– संसार, चेगाइ– प्रेम/माया, स्हु– दुःख, ब्रेल्बा– सम्बन्ध, ग्याल्सा– राष्ट्र, कोल्मे– मानव, केवा– जीवन, लिस्ह्रुग– स्वरुप, नाछाल– अवस्था, सेमतो– चाहना, नाबा– भोग्नु, काक्ता– समस्या, ह्रिक्बा– प्रवृत्ति, ङ्यान्दि– कारण, तेन्बा– मान्यता, कल– निहुँ, स्हे– बस्तु, डा– कक्षा, तान्बा– सन्तान, नाम– पेशा, ग्युइसेर– शिक्षा, डुप्बा– प्राप्ति, लेबा– हेला, साप्तो– सेवा, स्हेर– पीडा, ङ्योइबा– प्रश्न, निसाल– उत्तर, बिजा– नानी/बाल, लिउ– भविष्य, नेग्ला– धार्मिकस्थल, गेन्दुन– संस्था, स्हिवा– शान्त, समेतो– इच्छा/चाहना)

दोःबा : यकिना अगाध