सिकारला दुइ तिबा दुइसाङरि माक्वेस डे बर्टानसे ङ्योइसाङ लाबा भोज जिन्गे लाबा मुबा । माक्वेस थेन डोन्बोकादे ग्रेन डाइनिङ टेबलला ख्यारख्युर चिसि ह्योङ्सिकेन ताम लाचिबा मुबा । म्हेन्दोला फोले थेन रोरोकादेसे ज्योबा मुबा टेबल ।

ताम तिक्खुरि चेगाइरिक्यार ख्वाइ स्याङ्जि । म्हि केवारि तर्याम जेक्खे चेगाइरि परतिला कि रेमरेम फस्तिला बिबा लेप्बा काठुइ तिजि । केवारि जेक्खे तिर्याम गम्भीर चेगाइरि परतिबा थेन रेमरेम चेगाइला चक्कररि परतिबाकादेला उदाहरण नोन प्रस्तुत लाजि । मुतेबारि, ह्रेमकोलाकादेसे रेमरेम चेगाइरि परतिबारि खाम्सेला ताम थान्जि बिसाम जामेकोलाकादेसे देन्बा चेगाइला टुसा केवारि तिर्याम जेक्खे फुइबा तामरि बाङ पिन्जि ।

ल्होलो रेम चेगाइरि परतिजिन्बा माक्वेससे जामेकोला वर्गला चु विचाररि ङ्यान्बारि आम्हाइनि ओम बिजि, ‘ङाइ ह्राङ्निदा तिगा विश्वास ताना लाला बिसाम म्हिसे केवारि ल्हानान रेम तिङ्ला थेनोन नुप्बा ग्लाग्याम ओतेबान सामथ्र्यला छ्याम चेगाइ लाबारि खाम्ला । ङ्हीछा रेमला चेगाइला सम्भावना अस्वीकार लाबारि ह्राङ्निकादे चेगाइला लागि ल्हुइ ब्याङ्बा म्हिकादेला उदाहारण पिन्बारि खामस्ह्युला । निसालरि ङाइ तिला बिला बिसाम, थे म्हिस ल्हुइ नोन ब्याङ्बा दोनाला मुर्खता आलाबा हिन्साम थेन्से ङ्हाच्छाला बियोगला स्हेर ग्याम गोल्छेसे मुक्त तासि दोसि छार चेगाइ तिबारि खाम्सेला मुबा । हिन्बान, चेमाजुगुमि ङ्ह्योइबा म्हिह्राङ्बान ताला । ङ्ह्योइबा म्हिसे दोसि खाराङ्लासि थुङ्ला, थेह्राङ्नोन लासि तिर्याम चेगाइरि परतिबा म्हि दोसि चेमो दोला । देन्बारि चुमि म्हिला स्वभाव थेन मिजासला ताम हिन्ना ।’

माक्वेसला तर्कलिच्छा विवाद छिम्बारि डाक्टरदा म्होइजेन लाजि । थे पेरिस सहरला जागिरे केवाग्याम निवृत्त तासि नाम्सारि खासि चिबा मुबा । तासाइ थेतेन नोन चेगाइफिला प्रस्ट निसाल आरेमुबा ।

डाक्टरसे पाङ्बारि चुजि, ‘माक्वेस ह्रेम्बोरछेसे सुङ्बा ह्राङ्नोन चु याखारगि मिजास थेन ह्रिक्पाला ताम हिन्ना । तासाइ नोन, ङादा चेगाइला याखारगि चुह्राङ्बा राप थाहा मुला, थे ५५ दिङदोना थेनआताना चलप ताजि ओम डोङ्बा लिच्छा जेक्खे थुम्जि ।

डाक्टरला बयान थेसि मासनेस (लेडी माक्वेस)से गोल्छेसे ताली ह्राप्सिकेन पाङ्जि, ‘व्हा ! कादे ज्याबा ! चेगाइला खाराङ्बा समर्पण ! काथेबा सुखनुभुति ! चोदेल्हाना प्रेरणादायी अराधना खाल्ला मुसिम होइ ?’

डाक्टर ज्युम ङेजि ङेजि ओम पाङ्बारि चुजि, ‘म्याडम, ह्राङ्से थे ङ्हीदान ज्याना लासि ङोसेस्ह्युला । थे सौभाग्यशाली ह्रेमकोला ह्याङ्लान केमिस्ट (रसायनकादेला मात्रा डिक्ना लासि मान स्होबा खेन्पो) श्रद्धेय पाल चोउक्वेट मुस्ह्युला । जामेकोला पात्रचा कुर्सी मर्मत लासि ब्राबा थेनोन जामेकोला हिन्ना, दिङदाङ्से थे चुरि नाम्सारि खामुबा । ङाइ चु राप क्योङ्नोन ह्राङ्निदा पाङ्बा अनुमति ह्रिला ।’

डाक्टरला ताम थेसि भद्र जामेकोला वर्गला उत्सुकता तिक्खुरि धराशायी ताबाह्राङ ताजि । थेन्ना ङ्याम्बा लिरि आज्याबा भाव केजि, बिले चेगाइ ह्राङ्बा उच्चस्तरला अनुभुति कुलीन थेन फ्युक्पोदुगुसे जेक्खे लातोला ।

तासाइ डाक्टर थेनआचिनि, ‘लासोम ङ्हाच्छा थे जामेकोला डोङ्बा ग्लारि ङादा नोन ङ्योइबा मुबा । थेसे दिमला लिरि प्रयोग लासि खाबा बग्गी ह्राङ्निसे म्राङ्स्ह्युबान मुला । थे थेनोन बग्गीरि खाबा मुबा । थेला ह्रो थेन रक्षकला लिरि मुबा गोर ङ्ही ग्रेनग्रेन म्लाङ नाकि छ्याम नोन मुबा । पादरी थेला ङामरि राप्बा मुबा । पादरी थेन ङादा थेसे ह्राङ्ला सेमला तामेकर्ता स्होबारि म्हाइबा चिम । थेसे खाज्याम स्पष्ट ताना लाबारि ह्राङ् क्यो केवाराप ङान्दा पाङ्जि । थेङ्हाच्छा ङाइ चोदे सेम छुबा राप खाइमाइ ङ्यान्बा आरेमुबा ।

डाक्टरला आन्सार नाम्सारि वाङ्बा ग्यालाम ख्यारख्युर चिमुबा थेन्ना दिमम्हे । कुर्सी मर्मत लाबा आपाआमाला गे ताबासे थेनि सातान ग्लागिरि आचिनि । थे खिदि सोक्खे तासि ब्रामुबा । तादा बग्गीग्याम ब्लासि छाबारि ख्लामुबा । नाकि काङसे थोबो गाप्सि फोल्दोङ तासि म्हेर्मुबा । थे जाजाबा बुमोचा पाङ्ग्यालरिक्यार क्लाङ्मुबा ।

आपाआमा ग्यालामला गुला एल्म दोङला क्रिपरि चिसि बोक्टो कुर्सीकादे मर्मत लाबा लामुबा । बग्गीवाल दिमरि कोर्सि ब्राबा थे दिमम्हेरि आउदिन च्याङ्ना छिग किन्बा पिन्बा तामुबा ।

जामे क्लाङ्सि–कोर्सि जाकि थारेङ दोजि व्हा नाम्साला जातुकुतेन ह्रोस्होबारि दोजि बिसाम आपाचा बोमोसे बाङ्से क्रिङ्मुबा, ‘ओइ दुष्ट, योना चुरि क्यागाउ ।’

थे बुमोसे चेगाइला लिरि थेबा छिगकादे चुह्राङ्बान तामुबा । ग्रेन तासिकेन निमाहेन्से थेदा नाम्सा ख्यारख्युर बोक्टो कुर्सीकादे ह्रुप्बारि पुइबारि चुजि । चुह्राङ्बान माउकारि थे नाम्साला छामे–ब्योनतेन ङोसेबारि म्हाइमुबा । तासाइ छार ह्रोकादेला आपाआमासे थेतेन ङामरि निआपुङ्बारि ह्राङ्ला जाजामेदा केबा लामुबा, ‘ओइ बद्मास, चुरि खासिन ख्लागो । दिम न्हा ह्रुइला आबारातेन ब्राबा म्राङ्आतोगाइ होइ !’

खाइमागि थेदा जाजाबा जातुकुसे युङ्बा छेप्सि स्युर्मुबा । खाइमागि नाम्साला दयालु जामेकोलासे स्हाङ्मोला प्लेन पिन्मुबा । थेदा थेसे आउदिन जतन लासि पोप्मुबा ।

थे ११ दिङला मुमा तिरेकुनु बग्गीवाला दिमम्हे चुनोन नाम्सा ङामरि दोगाबाला चिम । उक्याङ्ला दुर्सावान लिच्छा थेसे चोउक्वेटदा क्राचिबा म्राङ्जि । क्लाङ्बा ह्रोसे थेला न्होर ह्यो लाबा मुबा । हेपतिबा थे फुच्चे केटो मिख्लि मिख्लि ताबा मुबा । थे केटीला आचिप्बा दिमागसे थे केटो ह्राङ्बा वर्गला म्हिकादे सातान ताङबा थेन सन्तुष्ट ताला बिबा म्हान्बा मुबा ।

थे केटोला ङामरि निजि । क्राबाला कारण गोमाहेन्से थे ह्राङ्ला मुतेबा बचत थेला यारि युपिन्जि । ङ्हीस साउत (फ्रेन्च फ्रांकला एकाइ) याङ्माहेन्से मिख्लि फ्याजि । चु म्राङ्सि थे ताङ्जि ओम अज्ञात प्रेरणासे थेदा च्योबा साहस लाजि । न्होर याङ्बासे केटोसे नोन आकानि । थेसे थेदा ह्राङ्ला जाजाबा पाखुरासे खिजि ओम चेगाइ लासि दोसि च्योजि । थेलिच्छा थे ग्याम थे तिक्खुरि ह्यार्जि । 

थे फुच्चीला दिमागरि खाजिबा बिचार मुसिम तला ? खाजिबा थोप्साङसे थेदा स्यान्दो बिजाबुमोतेन थुइबा मुसिम ? खाजिबा अनुभुतिसे लामा थेसे च्योजि ? ह्राङ्ला मुतेबा सम्पत्ति पिन्बा तिगा गिक्छा चेगाइ अनुभूतिसे हिन्ना ओम ? बयस्क थेन जातुकुला चेगाइला रहस्य गिक्खेन ताला ?

थेलिच्छा ल्हानान लादोना थेसे थे दुर्सावानरि स्याप्बा थे कुटोदा डान्सि चिजि । थेतेन खानाङए ह्रुप ताला व्हा बिसि आपाआमाला खल्तीग्याम गि ङ्ही सउस ह्योलामुबा । ग्राहक ग्याम खाबा न्होर थेन किनमेल लामा तिगाइ सउस छुम्मुबा ।

दोसिला रेम ह्रुप तामा थेतेन फ्रांक ङ्ही पोप ताबा मुबा तासाइ केटाला झल्को गि जेक्खे च्याम्याङ्जि । थे ल्हानान छाँटिलो तासि ह्राङ्ला आपाला मान छोङ्खाङला झ्यालरि चिबा मुबा । थेसे थेदा याखारगि ग्रेन काँचला ताङ थेन सिबा गोदाइकादे थान्बा स्पिरिटला बोतल गुङरि चिबा म्राङ्जि । रंगीन क्युइ थेन चमकदार काँचला तिरिमिरिरि थेसे केटादा स्यान्दो ल्हाना चेगाइ लाजि । थेला जाबा तिङरि थेला डान्बा खाइमाइ आम्हाबा ताजि ।

स्यान्दो दिङ तिरेकुनु थेदा लोप्खाङ ग्याप्से ह्रोकादेतेन गुच्चा क्लाङ्चिबा स्याप्मा थेसे योना योना लासि कुरि ख्वाइजि ओम चोदे आवेगपूर्ण च्योजि कि केटो लोङ्सि क्राबारि चुजि । थेदा शान्त ताना लाबारि थेसे ह्राङ्तेन मुबा मुतेबा न्होर पिन्जि । थे नोन ह्राङ्ला यारि परतिबा फ्रांक सोम सउस ब्लि म्राङ्सि दंग ताजि, ओम थेदा धित सितेदोना च्योबारि पिन्जि ।

थेलिच्छाला ब्लि दिङ दोना थेसे ह्राङ्ला मुतेबा बचत थेला यारि युसिकेन निजि ओम च्योसिकेन निजि । खाइमागि ३० सउस तामुबा बिसाम खाइमागि फ्रांक सोम । खाइमागि १२ सउस जेक्खे तामुबा ।

थेदुइ नाङ थेसे ल्होलो स्हेर थेन अपमानला मिख्लि थुङ्चिजि । आज्याबा थोप्साङला दुइ मुबा । लिच्छारि थे फ्रांक ङ्हा थेन याखारगि ढक्का पिन्बारि सफल ताजि । थे सफलताफिरि थे आउदिन ताङ्जि ।

चोउक्वेट नोन तिगाइ दुइदोना थेदा ख्रुङ्सि चिबारि चुबा मुबा । थेदा म्राङ्बातेन छ्योङ्सि ङामरि निमुबा । चुह्राङ्बा म्राङ्मा थेला तिङ आउदिन ताङ्मुबा ।

थेला तिगाइ दुइलिच्छा चोउक्वेट तिक्खुरि म्हाजि । ल्होलो तोसोसे ङ्योइबा म्हाइबा लामाहेन्से थेदा थाहा ताजि– केटाला लोप्खाङ ल्हेबाला चिम । थेसे आउदिन चतुर्याइला छ्याम आपाआमादा केटोला लोप्खाङ मुबा थुमरिक्यार गेलाबारि निबारि कर लाबारि चुजि ।

लिच्छारि थे सफल ताजि । चु योजना स्होबारि पुरा दिङ गि ल्हागतिबा मुबा बिसाम केटातेन ह्रुप आताबा दिङ ङ्ही वाइजिन्बा मुबा । ह्रुप तामा थेसे थेदा मुस्किलसे ङोसेखाम्जि । थे ल्हानान पोजिन्बाला चिम । लि झान जेजिम । म्हारछोन टाँकवाला ज्याकेटसे आउदिन जेबा । तासाइ थेसे ङोआसेबा ह्राङ्लासि ठाँटसे थोबो ह्योङ्सिकेन ग्यालाम थासि निपिन्जि । थे ङ्हीरे दोना क्राजि । थेह्राङ्लासि तिबा थेला स्हेर थेन बेदना डोङ्बा लिच्छा जेक्खे थुम्जि ।

मुतेबा दिङ थे थेनोन ग्लारि निमुबा तासाइ ग्यालामरि ह्रुप तामा तामपाङ्बा बाङ आखामुबा । चोउक्वेटचा थे मुबा ग्लारिक्यार दोसि च्याबान ख्योल्बा ताम हिन्ना म्हान्मुबा । थेला व्याकुल तिङ बिसाम थेजान गाबा मुबा ।

थेसे पाङ्बा ताम डाक्टरसे क्योङदा पाङ्जि, ‘चु क्योङ जाम्बुलिङरि ङाला लागि गिक्खे ह्रेमकोला थे जेक्खे मुबा । स्यान्दोलाम ङादा अस्तित्वला ग्युइ सुताइ आरे बिमा ताला ।’

आपाआमाला डोङ्बा लिच्छा थेसे ह्राङ्ला छोङ्नाम ङ्हाच्छा बोर्जि । याखारगि ग्याम ल्हेना लासि गोर ङ्ही नाकि न्हाजि । थे आउदिन खतरनाक मुबा । थेला ङामरि निबा हिम्मत खालाइसे आलाबा मुबा ।

ह्राङ्ला तिङ ख्लाबा ग्लारि दोसि तिरेकुनु निमा मान छोङ्खाङरि थेसे याखारगि केटी म्राङ्जि । छोङ्खाङ ग्याम थोन्बाकेन लाबा थे केटीसे चोउक्वेटला या चुङ्बा मुबा । थेला ब्रेल्साङ ताजिन्बाला चिम ।

थेनोन म्हुना थेसे टाउनहल ङामरि मुबा ग्योइरि फाल छेप्जि । तासाइ गाइबा दुइरि दिम निबाकेन लाबा ङ्ह्योइबा म्हिकादेसे थेदा तेसिमाम केमिस्टला छोङ्खाङरि दोना लाजि । चोउक्वेट खासि क्युइसे बाम्बा थेला क्वान स्युपिन्जि । ङोआसेबा स्वाङ लासि मालिस नोन लापिन्जि ओम छेर्बा काइसे बिजि, ‘ए पक्कान म्योबा हिन्ना । खाराङ्बा मुर्ख !’

थेदा ह्राङ्ला सेम गोना लाबारि चोतेन छिग ल्हाना (पर्याप्त) ताजि । थेसे कमसेकम ताममि पाङ्पिन्जि । चोदेरिन थे ल्हानान दुइदोना ताङ्सि चिजि । थेसे ल्हानान कर लाबा मुबा तासाइ उपचारला न्होर किन्बारि थेसे ठाडोन अस्वीकार लापिन्जि ।

चुह्राङ लाना लाना थेला जोवन थाल्सि निजि । रेगि कुर्सी मर्मत लाबाकेन चोउक्वेटदा डान्चिजि । मुतेबा दिङ छोङ्खाङला झ्यालरि थेदा च्यामुबा । सामान्य तोसोला मानकादे ग्लुबारि निमुबा नोन । चुह्राङ्लासि थेसे थेदा ङाम ग्याम च्यामुबा, ताम पाङ्मुबा ओम खेमा रेकादेरि ह्राङ्नोन न्होर पिन्चिमुबा ।

‘थे चुनोन बसन्त दुइरि सिबा ताम ङाइ दोलोन पाङ्जिन्बा मुला ।’ डाक्टरसे पाङ्जि, ‘चु करुण राप पाङ्बा बिमा ङ्हाच्छा थेसे ङादा ह्राङ्से केवानाङ आउदिन श्रद्धा थेन विश्वासला छ्याम प्रेम लाबा  थे म्हिदा ह्रुप लापिन्बारि म्होइजेन लाजि । थे थेला केवाला सर्वोत्कृष्ट निधि मुबा । थे जेक्खे थेला लागि सोबा मुबा । थेसे थेलान लागि गे लाबा मुबा । ह्राङ सिसि लिच्छान सही, कमसेकम तिर्याममि थेसे डान्सेला मुला बिसि फोइदान फोइदान नोन चिसि थेला लागि तिगाइ न्होर बचत लाथान्बाला चिम ।’

थेसे डाक्टरदा क्योङ तोङ्जा ङ्हीसे ३२७ फ्रांक पिन्जि । अन्त्येष्टि खर्चला लागि २७ फ्रांक पादरीदा ख्लासि निबा डाक्टर न्हाङ्गारदाङसे चोउक्वेटला दिमरि दोमा खेप्पाखुयु कान चाचिबा मुबा ।

छोबा बाङ्बा थेन वापवाप्बा लि मुबा थे जोडि केवातेन आउदिन सन्तुष्ट म्राङ्मुबा । थेन्से डाक्टरदा आइराकसे डेन लाजि । थेलिच्छा भावावेगरि दार्बा काइरि डाक्टरसे ह्राङ्ला ताम तिजि । दारे थेन्ना मिरि सागर ब्योङ्सि खासेला मुला बिबा थेदा छोर्बा मुबा ।

तासाइ, बोक्टो कुर्सी मर्मत लासि ब्राबा थे कोरख्यान जामेकोलासे थेदा ह्राङ्ला अनन्त चोमो स्होबा मुबा बिसि गोबातेन बोमो खासि चोउक्वेट डोङ रेजि । चुह्राङ्बा छोर्जि, बिले थे जामेकोलासे चोउक्वेट ह्राङ्बा खानदानी म्हिला ज्याबा मिन, डेन, अहम थेन इज्जत फिरिन बलात् छेप्बा मुबा ।

चोउक्वेट टेबल छेप्सिकेन ख्यारख्युर कोर्बारि चुजि । थेला कुलाकि तिलोगि न्हाब्याङरिक्यार क्युर ताबा मुबा । थे क्रिङ्जि, ‘चुह्राङ्बा वाहियात ताम नोन खानाङए ताला ? खाराङ्बा नाइबा ! थे जामेकोला आसिमान चु ताम थेबा हिन्साम थेदा जेलरि पुइसेला मुबा । ओम म्ह्याङ्सेला मुबा थेसे !’

थे फोसेला ह्राङ क्रिङ्बारि चुमाहेन्से डाक्टरसे थे डोङ्बा जामेकोलासे जेक्खे चोउक्वेटला लागि बचप लासि थान्बा तोङ्जा ङ्ही ३०० फ्रांकला प्रसंग तेसिकेन ह्राङ्से थे नासो पिन्बारि खाबा तासाइ थे तामसे थेला इज्जत, अहमरि थोइबासे माफी ह्रिसि थे न्होर प्राङ्बोकादेदा बोलापिन्बारि सहमति ह्रिजि ।

डाक्टरला ताम थेसि थे अवाक ताजि । थेनिकादे ट्वाल्ला ताचिबा दुइरिन डाक्टरसे खल्तीग्याम न्होर तेसि लिच्छाला विचार गोबारि म्हाइजि ।

‘ठिक्कान मुला, थे म्रिङ्कोलाला लिच्छाला इच्छा नोन हिन्ना बिसाम खाराङ लासि आतो बिसे ओम !’ ङ्हाच्छारि चोउक्वेटला म्रिङ्सेन सुङ ओर्जि । थेलिच्छा ह्रेम्बोचासे जाजाकि पेसिकेन, ‘ङानि चु न्होर...अँ, ठिक्कान मुला, बिजाबुमोजुगुला भलो ताबा गेरि खर्च लाबारि खाम्ला ।’

डाक्टरसे खाराङबा लामा ज्याबा छोर्ला ओस्बान लाउ बिसि ग्रोइ पिन्माहेन्से चोउक्वेटसे बिजि, ‘ल्हाउ, ठिक मुला । थेसेन बिबा हिन्ना बिसाम न्होर ङादा पिन्मा ताला । ङान्छे थेदा खाजिबाइ उपयुक्त गेरि खर्च लापिन्ना ।’

न्होर पिन्सि डाक्टर ह्राङ्ला ग्यालाम दाङ्जि । न्हाङ्गारदाङ्से थेला दिमरिन खासि चोउक्वेटसे ङ्योइजि, ‘थे म्रिङ्कोलासे बग्गी चुरि ख्लाबाला चिम, थेदा ह्राङ्से तिगा लास्ह्युला ?’

‘तोसाम थे नोन बोर्साइ नोन ताला ।’

‘म्हेन्दोवानरि जाजाबा टहरो स्होतोबा मुबा थेतासि... ।’

चोउक्वेट निना निनान डाक्टरसे थे जामेकोलासे याखारगि खेप्पा ता थेन गोर ङ्ही नाकि नोन ख्लासि निबासे थे नोन तोला कि बिसि ङ्योइजि ।

थेसे आश्चर्यपूर्वक डाक्टरदा च्याजि, ‘ङादा तिल्दा तोजि ओम ? तिगा लातोबा ह्राङ्सेन लास्ह्युगो ।’

‘याखारगिन नाम्सारि चिबा डाक्टरसे केमिस्टतेन ह्रो स्होनोन तोजि । ङान्छे बिदाइला या बाजि । नाकिकादे ङातेन चिजि । पादरीला ख्राङ्गा ग्रेन मुबा, ता थेरि निजि । बग्गी बोर्सि चोउक्वेटसे म्हेन्दोवानरि टहरा स्होस्ह्युजि, न्होरसेचा रेल्वे कम्पनीला शेयर ग्लुस्ह्युजि । ङादा थाहा मुबा सर्वोत्कृष्ट चेगाइला उदाहरणचा चोतेन हिन्ना ।’

चोदे बिसि डाक्टर शान्त ताजि । मिला मिख्ल पुइचिबा मासनेसे सुस्केरा ख्लासिकेन बिजि, ‘चु रापसे म्रिङ्कोलासे जेक्खे देन्बा चेगाइ लाबारि सेबा मुला बिबा प्रमाणित लाला ।’

(‘द ग्रेट लभ स्टोरिज’रि पोप्बा फ्रान्सेली रापब्रिखेन गी द मोपासाँला ‘द चेयरमेन्डर’ राप)

(छिगला अर्थः चेगाइ– प्रेम, ज्योबा– सजाएको, चेमो– प्रेमी, छिम्बा– समाधान, पाल– श्री, खाज्याम– अन्तिम ईच्छा, छाबा– चराउन, बुमो– बच्ची, केबा– गाली, थोप्साङ– भाग्य, स्हेर– पीडा, ख्योल्बा– गलत, छोङ्नाम– व्यवसाय)

दोःबा : यकिना अगाध