‘आमाले ! कात्ते ग्रेन गान्दि । चु गान्दिला मिन तिगा हिन्ना म्हेमे ?’ गान्दि कुनिरि नुहाब लाबा तोसोरि वाङ्बा पण्डितदा बुद्धसे छक्क परतिसि ङ्योइजि ।
‘बुद्धला सुङरि ट्वाल्ल तासि च्याबान ह्रेङ्बा बु छेङ्सि पण्डितसे लिसो ङ्योइजि, ‘तिगा एह्राङ्बा भिक्षुदा नोन चु गान्दिला मिन थाहा आरे ?’
‘थाहा मुबा हिन्साम ङ्योइसेलान आरेमुबाले म्हेमे । दिङ्छा दोना नाम्सा नाम्सा कोर्जि । ह्रिरि चिजि । स्योङ हुइ थाजि । देन्बान पण्डित म्हेमे तिनि दोना ङाइ चुत्ते ग्रेन गान्दि म्राङ्बान आरेमुबा ।’ बुद्धसे सोझो सेमसे पाङ्जि ।
‘बबु चु चाङ्मा गान्दिला मिन गङ्गा हिन्ना । चुरि नुहाब लासाम सेमरि मुबा मोक्कोन पाप स्याल्ला ।’ पण्डितसे ह्राङ्से सेबा ताम पाङ्जि । पण्डितला ताम थेसि बुद्ध ट्वाल्ल तासि च्यासि जेक्खे चिजि ।
‘हत्तेरी ! चु भिक्षुतेन ताम लाना लानान गाइका जिन्जिम’, थेसे सेमसेमरि पाङ्जि । ओम जाकि हड्बडाब ताबान बुद्धदा पाङ्जि, ‘ल्हा बबु ह्राङ स्ह्युबाकेन लाउ । ङा नुहाब लासि खाला ।’
बुद्ध गङ्गा गान्दिला बगररि चिसि पण्डितसे क्युइरि ब्लुम्बा च्याबारि चुजि । ह्रेच्छाकरिन थे ध्यानरि म्हाजि ।
‘हरहर गङ्गे... हरहर...’ क्युइ न्हाङरि क्रेप्सादोना ब्लुम्सि पण्डितसे गोम लाबारि चुजि । थेला ग्रेन काइसे बुद्धला ध्यान भङ्ग ताजि । थेसे मि ठ्वाङ्जि ।
थेसे म्राङ्जि, खेप्बा पण्डित जनैसे गो न्हाइबान थेदान मिक्युसि च्याचिबा मुबा ।
पण्डितला च्याबासे बुद्धदा खेःबा आछोर्नि । थेसे कालकोल तासिकेन ङ्योइजि, ‘पण्डित म्हेमे ह्राङ्से तिल्दा ङादा चुह्राङ्लासि च्यास्ह्युबा ?’
‘एह्राङ्बा भिक्षु गङ्गा गान्दिला स्योङरि खासि नोन नुहाब आलाना आचाङ्बा ल्हुइसे ध्यान लाबारि चुबा म्राङ्मा अचम्म ङ्हाम्जि’, पण्डितसे ह्राङ्ला जिज्ञाशा काबारि आखाम्नि ।
‘गङ्गा गान्दिला कुनिरि खाबातेन नुहाब लातोला ओम पण्डित म्हेमे ?’ बुद्धसे कोल्सिकेन पाङ्जि ।
‘खाइ ह्राङ तिगा जातिला भिक्षु हिन्मुसिम । ब्राम्हाण जातिला भिक्षु हिन्सामि चुह्राङ्बा ताम थाहा तातोबा हिन्ना’, पण्डितसे अचम्म थेन क्यालो छ्योल्सिकेन पाङ्जि ।
‘देन्बान, पण्डित म्हेम, दोलो ह्राङ्से ल्हुइरि क्युइ युसि हरहर गङ्गे बिसिमाम तिगा तिगा सुङ्स्ह्युमुबा । थे बिबा तिगा हिन्ना ?’ बुद्धसे नोन आगोबा ताम ङ्योइजि ।
‘ए थे बिबा ङाइ लाबा मुतेबा पाप स्यालपिन्गो गङ्गे बिबा हिन्ना । चु गान्दिरि ग्यार्जाछा म्हि खासिमाम गोरि क्युइ युसिमाम चुनोन ङा ङाला ।’ पण्डितसे पाङ्जि ।
‘पाप लाबासेका पाप स्यालपिन्गो बिसि बरदान ह्रिला । पापा नोन आलाबासेम तिल्दा पाप स्यालपिन्गो बिसि फ्यास्हिङ लाला ? आहिन ओम पण्डित म्हेमे ?’ बुद्धसे जिज्ञाशा ल्हुजि ।
‘बबुसे सुङ्बा तामए ठिक्कान हिन्ना । पाप बिबा स्हेमि आसेना नोन ताबारि खाम्ला आहिन ओम ?’ पण्डितसे स्पष्ट ताना लाबारि म्हाइजि ।
‘आसेनामि तिगादाम्मान ताबारि खाम्ला, आता ओम ?’
‘हिन्ना, थेनोन सेना आसेना ताबा पाप स्याल्गाइ बिसि गङ्गातेन मोलम ह्रिबा हिन्ना ।’ पण्डितसे लि चम्किलो ताना लासि पाङ्जि ।
‘देन्बान गङ्गासे पाप स्यालपिन्सेला हिन्साम मोक्कोन आलोङ्ना झन पापगे लाबारि ङ्हाच्छा आवाङ ? खाराङ्ले पण्डित म्हेमे ?’ बुद्धसे शंकाला दृष्टिसे ङ्योइजि ।
‘चुह्राङ्बा गेरुगोइलो क्वान्बा भिक्षुसे नोन चुह्राङ्बा ताम लाल देला ? निश्चय नोन ह्राङ्ला तामरि देन्बा मुला । तासाइ परम्परागत धार्मिक विश्वाससेम चुनोन बिला’, पण्डितसे गम्भीर तासिकेन पाङ्जि ।
बुद्धला सेमरि ल्होला जिज्ञाशा थेन ङ्योइबा प्योचिबा मुबा । थेसे ङ्योइजि, ‘पण्डित म्हेमे याखारगि ताम ङ्योइला बोमो थाखास्ह्युगो होइ ।’
‘बोमो खातोबा ताम नोन तिगा मुला ले ? सेम ल्हागतिबा ताम ढुक्क तासि ङ्योइमा ताला ।’
‘गंगाला क्युइरि ल्हुइ ब्लुम्मा व्हा क्युइसे ल्हुइ स्याल्सि हरहर गङ्गे ङातेमा म्हिसे लाबा पाप स्याल्ला ओम ? चुरि ह्राङ विश्वास लास्ह्युला ?’ बुद्धसे ङ्योइजि ।
‘ह्राङ्ला ताम सही हिन्ना बबु । तासाइ ङादा विश्वास ल्हागाब आताना तिगा लासे ? जाजाहेन्से लासि खाबा ताम ओम मोक्कोन म्हिसे लाबा ताम ङाइ खाराङ्लासि आलासे ? गङ्गाला क्युइरि वाङ्जि कि हरहर गङ्गे... बिबा खासिन ख्लाला ।’
‘खाजिबा गेरि विश्वास आरे, थेनोन गे तिल्दा लातोला ओम म्हेमे । चुह्राङ लामा ग्लानि आता ?’ सिद्धार्थसे छक्क परतिसि ङ्योइजि ।
‘ह्युल्बाला खोबा गोना लाबारि नोन चुह्राङ लातोबा चिम बबु । ङाइ चुह्राङ आलानि बिसाम दोलो ङाइ ह्राङ्दा अचम्म म्हान्सि च्याबाह्राङ नाम्साबासे ङादा नोन ट्वाल्ल तासि च्यासेला मुला । थेफिरि ङा नाम्साला पण्डित ! ह्युल्बासे लासि खाबा गे ङाइ खाराङ लासि आलासे ?’ पण्डितसे ह्राङ्ला बाध्यता स्वीकार लासि पाङ्जि ।
‘तासाइ म्हेमे, ङाइमि ह्युल्बाला खोबा गोना लाबारि बिसि ह्राङ्लान सेमदा लुबारि आखाम । सेमसे तिगा देन्बा म्राङ्ला थे लाला । लुबा आपाङ । आज्याबा आला । स्यान्दोदा स्हु आपिन । चोदे लामानोन ङाइ गङ्गारि ब्लुम्सि हरहर गङ्गे बितोला ओम म्हेमे ?’
बुद्धला ताम थेसि पण्डितसे निसाल पिन्बारि आखाम्नि । ओम, बुद्ध ह्रिरिक्यार वाङ्जि । ल्हिबा सेम थोसि पण्डित बुद्ध निबा ग्यामरिक्यार ट्वाल्ला तासि च्याचिजि ।
(छिगकि दोनः गान्दि– नदी, बु– श्वास, चाङ्मा– पवित्र, गोम– प्रार्थना, मिक्युसि– घोरिएर, खेःबा– सजिलो, आचाङ्बा– अपवित्र, क्यालो– ब्यङ्ग्य, ङा– मन्त्र, ङाबा– जप्नु, फ्यास्हिङ– याचना, ङ्योइबा– प्रश्न, खोबा– चित्त, स्हु– दुःख)
दोःबा : यकिना अगाध
तपाईको प्रतिक्रिया दिनुहोस